Patroni Roku 2023
Aleksander Fredro i Wisława Szymborska
zostali literackimi patronami roku 2023 decyzjami Sejmu i Senatu.
Parlamentarzyści wskazali też : Wojciech Korfanty, Paweł Edmund Strzelecki, Aleksandra Piłsudska, Maurycy Mochnacki, Jadwiga Zamoyska, Jerzy Nowosielski, Mikołaj Kopernik, Jan Matejko, Pamięci Bohaterek i Bohaterów z Getta Warszawskiego, Włodzimierz Przerwa-Tetmajer.
Rok noblistki
Wisława Szymborska to – jak czytamy w tekście uchwały Senatu – jedna z najbardziej znanych polskich poetek, zarazem jedna z nielicznych polskich noblistek. Jej twórczość spotyka się wciąż z żywym odbiorem zarówno w Polsce, jak i za granicą. Urodzona 2 lipca 1923 roku pod Kórnikiem, od 1929 roku mieszkała w Krakowie. Bibliografia Szymborskiej – wraz z publikacjami listów, wydaniami specjalnymi jej utworów, wyborami wierszy, felietonami oraz innymi tekstami – liczy obecnie kilkadziesiąt pozycji. Za życia poetki ukazało się dwanaście tomów jej poezji. Pośmiertnie, w roku 2012, wydano niedokończony tom „Wystarczy”,
a dwa lata późnej „Czarną piosenkę”, która miała być debiutem poetki.
W 1996 roku Wisława Szymborska otrzymała literacką Nagrodę Nobla za – jak brzmiało uzasadnienie Akademii Szwedzkiej – „poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi wyjść na światło we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”. I dalej: „W Wisławie Szymborskiej Szwedzka Akademia chce uhonorować przedstawicielkę niezwykłej czystości i siły poetyckiego spojrzenia. Poezji jako odpowiedzi na życie, sposobu na życie, pracy nad słowem jako myślą i wrażliwością”.
Szymborska-poetka fascynuje czytelników na całym świecie – stała się ambasadorką polskiej kultury za granicą. Jej wiersze zostały przetłumaczone na ponad czterdzieści języków. W Stanach Zjednoczonych wybór wierszy Noblistki w przekładzie Stanisława Barańczaka i Clare Cavanagh pt. „View with a Grain of Sand” rozszedł się w nakładzie 120 tysięcy egzemplarzy. Niemniej popularna jest jej poezja w tłumaczeniu na język niemiecki w znakomitych przekładach Karla Dedeciusa, czy szwedzkim w tłumaczeniu Andersa Bodegårda. Szczególną popularnością Szymborska cieszyła – i wciąż cieszy – we Włoszech, gdzie na spotkania z nią przychodziły setki czytelników, a młodzi Włosi traktują ją jako poetkę własnego pokolenia.
Rok twórcy „Zemsty”
W 2023 roku obchodzić będziemy 230. rocznicę urodzin Aleksandra Fredry, „wywodzącego się ze starej rodziny szlacheckiej o kilkusetletniej tradycji najwybitniejszego polskiego komediopisarza, a także pamiętnikarza, poety oraz żołnierza kampanii napoleońskich” – napisał Sejm w uchwalonym dokumencie. Jak zaznaczyli posłowie, Fredro jako 16-letni chłopiec wstąpił na ochotnika do armii Księstwa Warszawskiego, dowodzonej przez księcia Józefa Poniatowskiego. Był uczestnikiem wyprawy na Moskwę w 1812 r., a za męstwo został odznaczony orderami Virtuti Militari oraz Legii Honorowej.
Jako pisarz był twórcą oryginalnej polskiej komedii, autorem kilkudziesięciu utworów scenicznych wystawianych w teatrach Warszawy, Krakowa i Lwowa. Zadebiutował w 1815 r. jednoaktówką „Intryga na prędce czyli nie ma złego bez dobrego”. Sejm przypomniał w uchwale największe komedie Fredry, m.in. „Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca”, „Zemstę”, „Pana Jowialskiego” czy bajki i wiersze dla dzieci: „Małpa w kąpieli”, „Paweł i Gaweł”, „Osiołkowi w żłoby dano”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz